Les Doors- Waiting For The Sun (1968)
« Si les portes de la perception étaient ouvertes, chaque chose semblerait à l’homme ce qu’elle est, infinie ».Cette phrase de William Blake inspira à l’écrivain Aldous Huxley son essai « Les portes de la perception », dans lequel il décrit l’action de la mescaline comme un moyen d’élargir temporairement les facultés perceptives et d’observation de l’homme. C'est ce livre qui va donner leur nom aux « Doors ».
Les Doors
Il faut souligner d'abord le rôle distinct de chaque membre du groupe. Comme s’il s’agissait de 4 stars du rock ayant délaissé leur propre formation pour faire ensemble 6 disques. Chaque chanson mérite d'être écoutée au moins cinq fois. D’abord comme un tout; il faut ensuite entendre chaque musicien séparément. Ce n'est qu'ainsi que l'on peut apprécier le son et le jeu spécifiques à chacun et à son talent propre. Leur univers musical détonne, chaque musicien ayant une formation différente des autres.
Le groupe se compose du batteur John Densmore, (l’un des meilleurs dans l’histoire du rock, connu par son jeu très expressif), du guitariste Robby Krieger (en dehors du son classique, il jouait aussi du flamenco et des slide à la manière des anciens bluesmen noirs). L’homme-orchestre Ray Manzarek est aux claviers (peut-être la figure la plus connue après Morrison). Il est malheureusement mort en 2013.
Quelques mots à propos de Jim Morrison
Jim Morrison est né à Philadelphie, au sein d’une famille américaine et conservatrice. Il a d'abord étudié la mise en scène. On a souvent dit de lui qu’il avait un QI très élevé. Il abandonne rapidement le cinéma, ses réalisations à la fois très politisées et très hermétiques se heurtant à la sévérité des critiques. Il se tourne alors vers la poésie et par la suite, bien que lui-même ne fut pas musicien, vers la musique.
La réception, le sens qu'il convient de donner aux poèmes en vers de Morrison varient en fonction de l'angle de vue et de la culture de chacun. Ainsi, les paroles « Papa, je vais te tuer, Maman, je vais te …) ont pu être diversement interprétées : pour certains, c'est une référence au mythe d'Oedipe, pour d'autres, elles témoignent de la fin du patriarcat dans l'Amérique conservatrice, pour d'autres encore, elles signifient ...qu'il faut tenir les enfants éloignés des Doors. Peut-être Morrison cherchait-il, en jouant de l'ambiguité de ses textes, à obtenir une multiplicité d'effets.
En dépit de son goût bien connu pour les femmes, et surtout de sa propension aux excès, qui fut la cause de sa mort prématurée en 1971 (à l’âge de 27 ans), Morrison a réussi à suivre sa propre voie et à se défendre des pressions des maisons de disque et du star-system. Il s'est d'ailleurs chargé lui-même d'écorner l'image d'une rock star politiquement correcte, allant jusqu'à s'opposer aux trois autres Doors. Pour les maisons de disque, sa mort prématurée fut une véritable manne : Morrison fut alors vendu comme un symbole de la révolution des années 60.
L’Album
Même si les six albums avec Morrison (il y en eut deux autres sans lui) -qu'un après-midi suffit à écouter dans leur intégralité- sont des chefs d’œuvre, « Waiting for the sun » mérite de retenir l’attention parce qu’il est fortement marqué par la personnalité de chaque musicien, chacun ayant son propre son.
« Hello, I love you » et « Love street » constituent une ouverture énergique suivi d’un morceau plus mélodique pour aborder ensuite le magistral « Not to touch the earth », mon préféré. « Summer almost gone » est une ballade mélancolique, où l’on entend distinctement le jeu de slide de Krieger. Dans la foulée suit la valse rapide « Wintertime love » qui fait une transition avec le « Soldat inconnu », deuxième morceau « magistral » de la première face, aux accents pacifistes.
« Spanish caravane », haut en couleur, ouvre la deuxième face avec le jeu de flamenco de Krieger (basé sur « Asturias » de Albeniz); viennent ensuite « My wild love », chanté a capella, « We could be so good together » (qui a quelque chose du style brechtien de « Alabama Song »), « Yes the river knows » », autre chef d’œuvre et le disque se termine sur l’un des morceaux les plus « rock » des Doors, « Five to one ».
En conclusion
Le disque, d'une durée de 33 minutes, joue avec des sons empruntés à d'autres pays ou d'autres époques.
Alors que je connais leurs huit albums dans leur intégralité ; après avoir lu l'autobiographie de John Densmore, ainsi que les poèmes de Jim Morrison, vu le film d'Oliver Stone et le concert live des « Doors du 21ème siècle » : plus les années passent et plus je constate que certaines musiques qui tenaient le haut du podium s'évanouissent comme autant de modes éphémères tandis que les Doors reprennent la place qui est la leur parmi les groupes qui resteront.
Écrit par Xaris Grivas 9/11/2015
Traduit par Konstantina Stabolgi
Relecture : Joëlle Cantin
The Doors – Waiting For The Sun (1968)
"Όταν οι πύλες της ενόρασης ανοίξουν, τα πάντα θα φανούν όπως πραγματικά είναι, άπειρα!" Αυτή η φράση του Ουίλιαμ Μπλέηκ έγινε αφορμή για τον συγγραφέα Άλντους Χάξλεϋ να γράψει το βιβλίο "Οι πύλες της ενόρασης", στο οποίο περιγράφει τη δράση της μεσκαλίνης σαν "μέσο προσωρινής διαπλάτυνσης" της ανθρώπινης αντίληψης και παρατηρητικότητας. Αυτό το βιβλίο με τη σειρά του βάφτισε τους Doors.
The Doors
Κάτι που μπορεί κανείς να διακρίνει στους Doors είναι ο ξεκάθαρος ρόλος του καθενός. Μοιάζουν με 4 Rock Stars οι οποίοι άφησαν τις προσωπικές τους μπάντες για να κάνουν 6 δίσκους μαζί. Κάθε τραγούδι των Doors αξίζει να το ακούς 5 φορές. Μία φορά σαν δεμένο σύνολο και από μία ακούγοντας τον καθένα χωριστά. Έτσι μόνο θαυμάζεις τον ήχο και το παίξιμο που πηγάζει από τη μουσική ιδιαιτερότητα και το ταλέντο του καθενός. Η μουσική τους εμπνευσμένη και διαφορετική από τα συνηθισμένα, αποτέλεσμα της προσωπικής παιδείας των μελών.
Οι Doors ήταν ο drummer John Densmore (από τους καλύτερους στην ιστορία της rock μουσικής κυρίως λόγω της εκφραστικότητας που είχε στο παίξιμό του), ο κιθαρίστας Robby Krieger (πέρα από τα βασικά έπαιζε κιθάρα flamengo αλλά και slide όπως οι παλιοί μαύροι Blues Men) ενώ στα πλήκτρα ο άνθρωπος ορχήστρα Ray Manzarek (ίσως η πιο διάσημη φιγούρα του σχήματος μετά τον Morrison). Πέθανε δυστυχώς το 2013.
Λίγα λόγια για τον Jim Morrison
Ο Jim Morrison, γόνος συντηρητικής Αμερικανικής οικογενείας της Φιλαδέλφεια, επέλεξε να σπουδάσει σκηνοθεσία στην Καλιφόρνια. Λέγεται ότι είχε υψηλότατο IQ. Εγκατέλειψε την σκηνοθεσία γρήγορα γιατί τα έργα του ήταν πολιτικοποιημένα μεν, δυσνόητα δε, προκαλώντας συχνά αυστηρή κριτική. Στράφηκε στην ποίηση και στη συνέχεια στη μουσική (παρόλο που ο ίδιος δεν ήταν μουσικός).
Στο στιχουργικό έργο του Morrison, ο καθένας αντιλαμβάνεται τα νοήματα ανάλογα με την δική του οπτική γωνία και παιδεία. Π.χ. ο στίχος "Πατέρα θέλω να σε σκοτώσω, μητέρα θέλω να σε...." για κάποιους είναι αναφορά στον μύθο του Οιδίποδα, για κάποιους άλλους σημαίνει το τέλος της πατριαρχίας στη συντηρητική Αμερική, ενώ για κάποιους άλλους, σημαίνει ότι τα παιδιά τους θα πρέπει να μείνουν μακριά από τους Doors. Μάλλον ο Morrison ήθελε, με τους στίχους του, να δημιουργήσει τόσο αμφίρροπα ερεθίσματα ώστε πάνω τους να βγουν ποικιλόμορφα συμπεράσματα.
Πέρα από τη γνωστή αδυναμία του στις γυναίκες αλλά κυρίως στις καταχρήσεις, οι οποίες ήταν και ο λόγος του πρόωρου θανάτου του το 1971 (στα 27 του), ο Morrison έζησε την μικρή ζωή του, αμυνόμενος στις πιέσεις των δισκογραφικών και του star system, προσβάλλοντας ο ίδιος την εικόνα του ως πολιτικά ορθού ροκ σταρ, αντιμετωπίζοντας ακόμα και τους άλλους 3 Doors. Για τις δισκογραφικές δε, ο πρόωρος θάνατός του, εκτίναξε τα κέρδη τους αφού τον πούλησαν σαν ένα ακόμα σύμβολο της “επανάστασης” των 60s.
Το Album
Παρόλο που και οι 6 δίσκοι με τον Morrison (ακολούθησαν 2 ακόμα χωρίς αυτόν) ακούγονται μέσα σε ένα απόγευμα και είναι αριστουργήματα, το Waiting For The Sun έχει ενδιαφέρον γιατί εμπεριέχει έντονες επιρροές από τα διαφορετικά ακούσματα του καθενός από τα μέλη των Doors.
Το "Hello I Love You" και το "Love Street" είναι μία δυνατή αρχή και μία μελωδική συνέχεια για να αρχίσει το "επιβλητικό" και προσωπικά αγαπημένο, "Not to Touch The Earth". Το "Summer's almost gone" είναι μία μελαγχολική μπαλάντα στην οποία ξεχωρίζει το slide παίξιμο του Krieger, ενώ την σκυτάλη παίρνει το γρήγορο Waltz "Wintertime Love" ως μετάβαση στο δεύτερο "επιβλητικό" κομμάτι της πρώτης πλευράς, το αντιπολεμικό "Unknown Soldier". Την δεύτερη πλευρά ανοίγει το γραφικό "Spanish caravan" με το flamengo παίξιμο του Krieger (το οποίο είναι βασισμένο στο Asturias του Albeniz), συνεχίζει το ακαπέλα "My wild love", το "We could be so good Together" (με κάτι από το Μπρεχτικό στυλ του Alabama Song), το συνθετικό αριστούργημα "Yes, The River Knows" και ο δίσκος κλείνει με ένα από τα πιο δυνατά rock κομμάτια των Doors το "Five To One".
Εν κατακλείδι
Ο δίσκος στα 33 λεπτά διάρκειάς του αποπνέει ήχους βγαλμένους τόσο από διαφορετικές χώρες όσο και από άλλες εποχές.
Έχοντας ακούσει όλο το έργο τους (8 αλμπουμ), έχοντας διαβάσει την αυτοβιογραφία του John Densmore και την ποιητική συλλογή του Jim Morrison, έχοντας δει την ταινία του Oliver Stone και τέλος έχοντας δει και ακούσει ζωντανά το συγκρότημα (2004) κάτω από το όνομα "Doors of the 21st Century" έχω καταλήξει ότι όσο γερνάω και γκρεμίζονται μουσικές που πιάνουν τις υψηλές θέσεις ως παροδικές μόδες, oι Doors ανεβαίνουν όλο και πιο πάνω στην λίστα με τα σχήματα που θα μείνουν στο τέλος.
Χάρης Γρίβας 9/11/2015