Qu’est ce que tu ne comprends pas ? A l’attention des enseignants, parents, et élèves.
Pensez au nombre de fois où vous répétez ou, (comme poussés par une nécessité intérieure) vous ressentez le besoin de répéter un fait de syntaxe, un terme, une fonction, une expression mathématique, un fait historique ou une formule chimique.
Ne considérez pas toutefois que l’élève en question a obligatoirement compris pour la simple raison que vous avez répété les mêmes mots une ou plusieurs fois.
Répéter ne constitue pas une explication. Le fait de redire ne signifie pas que l’on a donné à comprendre.
Je souscris comme vous à l’argument que, certainement, la répétition est la mère de l’apprentissage mais je pose également la question suivante : Depuis quand apprendre signifie –t-il comprendre ? Apprendre quelque chose ne signifie pas l’avoir simultanément assimilé.
L’enseignement, l’apprentissage, ne sont pas spontanément adaptés au niveau de l’ensemble des élèves, particulièrement quand on est en présence de différences d’entendement, d’origine, de nationalités, d’âge et de sexe.
Clairement, cela dépend de l’étendue de ces différences, qui s’imposent à nous, et du modèle que suit chaque pédagogue et parent.
Les vieilles méthodes pédagogiques règnent toujours, malheureusement, et conduisent à une transmission empirique des connaissances.
Nous pourrions au lieu de ça expliquer, quel que soit le fait à enseigner, de façon ludique ou au moyen d’exemples.
En procédant ainsi, nous serions assurés d’avoir la bonne attitude intellectuelle , aussi bien pour nous qu’envers nos élèves
Le cas échéant, il faut réfléchir ainsi : d’abord, essayez de vous mettre le plus possible à la place de l’élève. De cette façon, vous approcherez un peu mieux sa pensée. Ensuite, demandez-vous « est ce que par hasard, je n’y suis pas pour quelque chose, s’il ne comprend pas ce que je dis ? ». L’inacceptable, dans cette hypothèse, serait que l’on sanctionne un élève parce qu’il n’a pas compris ce qu’on ne lui a pas donné à comprendre.
Assurez-vous que vous êtes en mesure, et, puisque, dans les faits, le psychisme joue un rôle déterminant dans toutes les situations que l’on puisse imaginer, dans la disposition psychologique qui convient pour donner à voir et expliquer l’objet lambda que vous devez enseigner. Crier ne conduit en rien au résultat visé.
Ainsi, vous créerez les conditions d’une meilleure communication et vos efforts seront récompensés.
Enfin, que cela nous plaise ou non, n’oublions pas que, aussi longtemps que nous vivrons,
nous resterons des élèves.
Écrit par Haris I. Marathakis 23/03/2014
Traduit par Joëlle Cantin
Τι δεν καταλαβαίνεις; -προς διδάσκοντες, γονείς και μαθητές-
Αναλογισθείτε πόσες φορές επαναλάβατε ή αναγκαστήκατε (βάσει εσωτερικής αναγκαιότητας) να επαναλάβετε ένα συντακτικό φαινόμενο, έναν όρο, μια λειτουργία, έναν μαθηματικό τύπο, ένα ιστορικό γεγονός ή έστω μια χημική ένωση. Βεβαίως μην θεωρείτε πως είναι απαραίτητο να καταλάβει ο εκάστοτε μαθητής μόνο λόγω του ότι απλά αναφέρατε τις ίδιες λέξεις για μία ή περισσότερες φορές. Αυτό δεν αποτελεί εξήγηση. Το ότι ξαναλέω κάτι δεν σημαίνει πως το διασαφηνίζω κιόλας. Σας επιβεβαιώνω πως σίγουρα η επανάληψη είναι <<μήτηρ πάσης μαθήσεως>>, αλλά προσυπογράφω και το εξής: Από πότε η μάθηση εξισούται με την κατανόηση και την εμπέδωση; Μαθαίνω κάτι δεν σημαίνει ταυτόχρονα πως το κατανοώ. Η διδασκαλία και η εκμάθηση δεν ανταποκρίνονται στον ίδιο βαθμό στο ποσοστό των μαθητών, ιδίως όταν πρόκειται για διαφορετικής νοημοσύνης, καταγωγής, εθνικότητας, ηλικίας και διαφορετικού φύλου μαθητευόμενους. Σαφώς εξαρτάται από το εύρος, το οποίο υφίσταται αλλά και από το δείγμα που έχει ο κάθε εκπαιδευτικός ή γονέας. Οι απαρχαιομένες διδακτικές μέθοδοι υπάρχουν δυστυχώς μέχρι σήμερα και οδηγούν όλο και περισσότερο σε μια εμπειρική μετάδοση γνώσεων.Θα μπορούσαμε αντ’αυτού να επεξηγήσουμε το οτιδήποτε παιγνιωδώς είτε μέσω παραδειγμάτων. Εφόσον προβούμε σε τέτοιες μεθόδους, εξασφαλίζουμε αυτόματα έναν ορθότερο τρόπο σκέψης, τόσο για εμάς όσο και για τους ίδιους τους μαθητές. Εν τοιαύτη περιπτώσει οφείλουμε να σκεφθούμε ακολούθως: Αρχικά προσπαθήστε να μπείτε όσο το δυνατόν περισσότερο στη θέση του διδασκόμενου. Με αυτόν τον τρόπο θα προσεγγίσετε κάπως καλύτερα την σκέψη του. Έπειτα αναρωτηθείτε <<μήπως ευθύνομαι εγώ και όχι εκείνος/η που δεν αντιλαμβάνεται αυτό που λέω, με το ύφος και τον τρόπο που το λέω; >> Το απαράδεκτο στην όλη υπόθεση θα ήταν να τιμωρήσουμε τον μαθητή διότι δεν κατάλαβε κάτι, το οποίο εμείς οι ίδιοι δεν του δώσαμε να καταλάβει! Βεβαιωθείτε πως είστε σε θέση αλλά και σε ανάλογη ψυχολογική κατάσταση να αποσαφηνίσετε και να επεξηγήσετε οτιδήποτε θέλετε, επειδή όντως και ο ψυχισμός παίζει καθοριστικό και αποφασιστικό ρόλο σε οποιαδήποτε περίπτωση. Το να φωνάζει κανείς δεν οδηγεί στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Έτσι θα μπορείτε να κατορθώσετε καλύτερη επικοινωνία και οι προσπάθειες σας θα ευοδωθούν. Εν τέλει μη ξεχνάτε πως όσο ζούμε θα είμαστε ούτως ή άλλως μαθητές.
Χάρης Ι. Μαραθάκης 23/03/2014
Un magazine franco-grec / Ένα γαλλοελληνικό περιοδικό
Clique, lis, écoute / Κλίκαρε, διάβασε, άκουσε
