Yiannis Plastiras est né à Thessalonnique en 1975 et vit à Paris depuis 2004
Il est musicien, compositeur pour le cinéma et le théâtre. Il est aussi le chef de la chorale de chansons grecques HARMONIE
A.B. : Parlons un peu de tes différentes activités et de ton actualité.
Pour le théâtre
Erzuli Dahomey, déesse de l’amour, de Jean-René Lemoine, mise en scène par Nelson Madel, après avoir gagné le concours de jeunes metteurs en scène du théâtre 13 au mois de juin, a été produit dans ce même théâtre pendant le mois d’octobre, avec un succès presque inattendu. Elle va être à nouveau présentée à Paris pendant la saison 2017-18. Pour le moment il y a la Martinique qui nous attend en Février 2017!
Beaucoup de musique, orchestrale pour la plupart, un vrai défi quant à la dramaturgie, qui me laisse très satisfait au vu du résultat d’une troupe vraiment sortie de mes rêves !
Le Grand Trou, écrite et mise en scène par Benjamin Abitan, dont la Première sera donnée au Théâtre de l’Echangeur à Montreuil le 6 Décembre. Pour cette pièce, j’ai composé des partitions vocales dans le style de la tragédie ancienne, utilisées par Benjamin de façon très intelligente et, pourrais-je dire, méta-théâtrale.
Si vous allez en Grèce, d’ailleurs, ne ratez pas Lacrimosa, de Thanassis Triarides, mise en scène par Dimitris Giamloglou, à compter du 25 Novembre au théâtre Thissio, à Athènes. La musique de cette pièce est plutôt dans le cadre de l’électro, une série d’expérimentations sur la fameuse œuvre de Mozart, que j’ai manipulée de plusieurs façons afin d’obtenir le résultat dramaturgique voulu par le metteur en scène
Ce sont trois œuvres très différentes, chacune avec ses propres besoins de sensitivité et musicalité, qui m’ont permis d’explorer les horizons de la musique pour la scène.
Pour le cinéma
Je travaille actuellement sur deux films de Thomas Gayrard, un excellent réalisateur et un très bon ami.
Il s’agit d’un documentaire pour la chaine TV France 3 autour des fameux Camisards du 18eme siècle, et d’un court métrage fiction de 30 minutes qui s’appelle Vallée Française.
Les deux films sont liés à la région des Cévennes, au sud de la France, et les deux seront diffusés en 2017.
Avec la chorale HARMONIE
Pour sa 4ème année d’existence, étant actuellement le plus grand chœur de chansons grecques dans Paris, Harmonie constitue un point de repère dans la vie culturelle de la communauté grecque et philhellène de la ville.
Après avoir exploré en détail l’univers de Manos Hatzidakis, Mikis Theodorakis (en 2014-15) et Vassilis Tsitsanis (en 2015-16), nous dédierons cette année aux chants traditionnels de toutes les régions du pays. Notre premier concert pour cette saison est prévu pour le 27 Novembre au centre Mandapa, dans le cadre de son festival « Escale en Grèce », où Harmonie participe pour la troisième année.
Ce qui rend le travail d’Harmonie particulièrement intéressant est premièrement, le fait que le chœur se consiste majoritairement par des français qui ont envie d’explorer l’univers musical grec, un fait qui nous permet une approche à cet univers beaucoup plus globale et beaucoup moins biaisée que si les choristes étaient grecs. Deuxièmement, les chansons qu’on travaille ne sont pas les « standards », celles que vous attendriez si vous vous y connaissiez un peu. Notre travail se fait autour de la musique grecque qui est actuellement chantée et vivante en Grèce, nous donnant ainsi un contact direct avec la réalité musicale grecque, au lieu d’une connaissance « encyclopédique » et reculée. Troisièmement, un dernier aspect que je trouve très important est l’exploration de tout le contexte de chaque chanson ; on n’arrête pas aux notes et aux paroles, mais, pour chaque chant, on discute aussi beaucoup de l’époque, langage, texte sous-jacent etc., ayant ainsi dans les répétitions un côté « cours de civilisation » qui commence et finit avec des très belles musiques !
A.B. : Quel a été le déclencheur de ta vocation musicale ?
C'est difficile de répondre à ceci. J’ai commencé le piano dans l’âge de 7 ans, encouragé par ma mère, mais je n'ai pas considéré la musique comme un vocation avant l’âge de 20 ans, où j’ai repris sérieusement les études musicales que je n'ai jamais lâchées depuis !
C’était d’ailleurs quelques années plus tard que j’ai composé ma première comédie musicale, suivant en même temps des cours de théâtre, afin de me rendre compte de ce qui est une performance, ce que ça veut dire de monter sur une scène et d'essayer de transmettre quelque chose à un public.
Mais surtout je crois que c’est une histoire du quotidien et des décisions pratiques.
Ma vérité reste loin de toutes théories de « talents », « dons » etc. Au bout d’un moment, tout simplement, je me suis rendu compte qu’il y a quelque chose que je fais mieux que toutes autres choses, quelque chose qui m’épanouit, qui m’accompagne partout, et très pratiquement, un plaisir profond que je peux combiner avec l’« obligation » inévitable du travail !
A.B. : Pourquoi avoir choisi de vivre à Paris ?
Vivre à Paris, c’était un rêve de mon adolescence.
Quand j’ai décidé alors de quitter la Grèce, je me suis préparé pour aller faire des études de composition et direction d’orchestre à Vienne. Cette ville-là n’a pas pu me charmer, et examinant les alternatives, la décision était facile !
La qualité des études, de vie et la beauté de Paris me tiennent prisonnier de son charme !
A.B. : Et de la Grèce, qu’est ce que te manque ?
Rien vraiment !
Je suis parti de Thessalonique à 29 ans, ayant déjà vécu toute une vie bien « remplie » là-bas. Je considère alors avoir assez de Grèce en moi pour ne jamais en ressentir le manque !
Ceci dit, le soleil, l’esprit fêtard au quotidien, la mer, le café avec un copain au milieu de la journée, sont quelques-unes des choses que j’ai dû sacrifier.
En un mot, je trouve la vie en Grèce plus amusante, mais la vie parisienne beaucoup plus intéressante.
En même temps il faut dire que je suis arrivé en 2004, bien avant que la crise attaque mon pays, mon idée d’une vie “amusante” peut être alors une impression fausse qui porte sur un imaginaire de la Grèce retenu dans ma tête romantique !
A.B. : Maintenant, veux-tu répondre quelques questions du questionnaire de Proust ?
Mes compositeurs préférés ?
Après Bach et Beethoven, mon intérêt est partagé entre les russes du début du 20ème siècle et quelques-uns de la musique de film (Bernard Hermann, Nino Rota, ou même John Williams). La musique contemporaine ne me parle pas beaucoup, et mon travail de composition et de recherche est autour du « geste » dans la musique, un domaine particulièrement exploré dans a musique de film et de théâtre.
Ce que je déteste par-dessus tout ?
L’idiotie et la malhonnêteté. La malhonnêteté en face de soi-même, bien entendu, je n’ai rien contre les mensonges dans la vie sociale !
Mon état d'esprit actuel ?
Douteux, agité, optimiste.
Propos recueillis par Anne-Marie Brédy 24/11/2016
Plus d’info : www.yiannisplastiras.com
(Photo : http://www.info-grece.com/evenement/chorale-harmonie-parcours-musical)
Ο Γιάννης Πλαστήρας γεννήθηκε το 1975 στην Θεσσαλονίκη και μένει στο Παρίσι από το 2005.
Είναι μουσικός, συνθέτει μουσική για το θέατρο και το σινεμά. Είναι επίσης ο μαέστρος της ελληνογαλλικής χορωδίας ΑΡΜΟΝΙΑ (HARMONIE)
A.B.: Μίλησε μας για την καλλιτεχνική σου δραστηριότητα αυτό τον καιρό.
Στο θέατρο
ERZULI DAHOMEY, DEESSE DE L'AMOUR, του Jean-René LEMOINE, σε σκηνοθεσία του Nelson MADEL, αφού κέρδισε το Διαγωνισμό των Νέων Σκηνοθέτων του Théâtre 13 τον περασμένο Ιούνιο, ανέβηκε στο ίδιο Θέατρο τον Οκτώβριο με απρόσμενη επιτυχία. Το έργο θα ξαναπαρουσιαστεί στο Παρίσι τη θεατρική σαιζόν 2017-2018. Για την ώρα, μας περιμένει η Μαρτινίκη τον Φεβρουάριο του 2017!
Στο έργο υπάρχει πολλή μουσική, κυρίως ορχηστρική. Η δημιουργία της αποτέλεσε για μένα μια πραγματική πρόκληση. Είμαι εξαιρετικά ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα.
LE GRAND TROU του Benjamin ABITAN, σκηνοθετημένο από τον ίδιο, το οποίο κάνει πρεμιέρα στις 6 Δεκεμβρίου στο Théâtre de l'Echangeur, στο Montreuil (93).
Στο έργο θα ακουστούν χορικά σε στυλ αρχαίας τραγωδίας, τα οποία ο Benjamin χρησιμοποιεί πολύ έξυπνα και με τρόπο, θα μπορούσα να πω, « μετα-θεατρικό ».
Εξάλλου, αν πάτε στην Ελλάδα, μην χάσετε τη Λακριμόζα, του Θανάση Τριαρίδη, σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Γιαμλόγλου, στο θέατρο Θησείο στην Αθήνα από τις 25 Νοέμβριου. Η μουσική αυτού του έργου είναι μάλλον ηλεκτρονική, μια σειρά πειραματισμών πάνω στο γνωστό έργο του Μότσαρτ, το οποίο επεξεργάστηκα με διάφορους τρόπους ώστε να καταλήξουμε στο επιθυμητό δραματουργικό αποτέλεσμα.
Τρία πολύ διαφορετικά έργα, το καθένα με τις δικές του απαιτήσεις, μού επέτρεψαν να εξερευνήσω ακόμα μια φορά σε βάθος τους ορίζοντες της θεατρικής μουσικής.
Για το σινεμά
Αυτόν τον καιρό δουλεύω για δύο ταινίες του Thomas GAYRARD
Ένα ντοκιμαντέρ για τους διάσημους CAMISARDS του 18ου αιώνα, και μια ταινία μικρού μήκους που λέγεται VALLEE FRANÇAISE.
Τα γυρίσματα και των δύο ταινιών διεξάγονται στις CEVENNES στη Νότια Γαλλία και θα μπορέσετε να τα δείτε το 2017.
Με την χορωδία Harmonie
Η Harmonie μετράει πια τέσσερα χρόνια ζωής, είναι η μεγαλύτερη χορωδία ελληνικών τραγουδιών στο Παρίσι, και αποτελεί σημείο αναφοράς στη πολιτιστική ζωή της ελληνικής - αλλά και φιλελληνικής - κοινότητας του Παρισιού.
Αφού ασχοληθήκαμε με το έργο του Μάνου Χατζιδάκι, του Μίκη Θεοδωράκη (2014-2015) και του ΒασίληΤσιτσάνη (2015-2016), η χρονιά αυτή είναι αφιερωμένη στα παραδοσιακά τραγούδια όλων των περιοχών της Ελλάδας.
Η πρώτη συναυλία μας για αυτή την χρονιά θα είναι τις 27 Νοέμβριου στο CENTRE MANDAPA, στο πλαίσιο του φεστιβάλ ESCALE EN GRECE, στο οποίο η Αρμονία συμμετέχει για τρίτη χρονιά.
Αυτό πού κάνει πολύ ενδιαφέρουσα τη δουλειά στo πλαίσιο της Harmonie είναι αφενός το ότι η χορωδία αποτελείται κυρίως από Γαλλόφωνους που θέλουν να εξερευνήσουν την ελληνική μουσική, γεγονός που επιτρέπει μια προσέγγιση πολύ πιο σφαιρική και πολύ λιγότερο… προβλέψιμη σε σχέση με το αν οι χορωδοί ήταν Έλληνες .
Αφετέρου, δουλεύουμε με τραγούδια που δεν είναι αυτά που θα περιμένατε. Η δουλειά μας εστιάζει στη μουσική που αναπνέει και τραγουδιέται στην Ελλάδα αυτήν τη στιγμή, προσφέροντάς μας έτσι μια άμεση επαφή με την ελληνική μουσική πραγματικότητα αντί μιας εγκυκλοπαιδικής, στείρας γνώσης.
Τέλος, θεωρώ πολύ σημαντική την εξερεύνηση του κάθε τραγουδιού σε βάθος. Η δουλειά μας δε σταματάει στις νότες και στους στίχους, αλλά για κάθε τραγούδι συζητάμε πολύ και για την εποχή, την γλώσσα, το λανθάνον κείμενο κλπ, δίνοντας έτσι στις πρόβες και μια διάσταση γνωριμίας με τον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό, μια γνωριμία που έχει αφετηρία - αλλά και καταλήγει - σε όμορφα τραγούδια.
A.B.: Ποιο ήταν το έναυσμα για την μουσική σου καριέρα;
Είναι δύσκολο να απαντήσω σ' αυτό! Άρχισα το πιάνο στα επτά μου χρόνια, με ενθάρρυνση των γονιών μου, αλλά δεν θεωρούσα την μουσική επάγγελμα πριν από τα είκοσι μου, όταν και ξαναξεκίνησα τις μουσικές σπουδές και δεν τις σταμάτησα από τότε! Εξάλλου, ήταν λίγα χρόνια αργότερα που συνέθεσα την πρώτη μου μουσική για το θέατρο, παρακολουθώντας παράλληλα και σχολή θεάτρου ως ηθοποιός.
Κάποια στιγμή, απλά κατάλαβα ότι υπάρχει κάτι που κάνω καλύτερα από οτιδήποτε άλλο, και αφιερώθηκα σ’ αυτό!
A.B.: Γιατί διάλεξες να ζήσεις στο Παρίσι;
Να ζήσω στο Παρίσι ήταν ένα από τα όνειρά μου, από όταν ακόμα ήμουν έφηβος.
'Όταν, πολύ αργότερα, αποφάσισα να φύγω από την Ελλάδα, η αρχική ιδέα ήταν να πάω στη Βιέννη για σπουδές, αλλά η πόλη εκείνη δεν με γοήτευσε, και, εξετάζοντας τις εναλλακτικές, η απόφαση ήταν εύκολη.
Η ποιότητα των σπουδών αρχικά, της ζωής μετέπειτα, αλλά και η ομορφιά του Παρισιού είναι πράγματα που δε σταματούν να με σαγηνεύουν.
A.B.: Από την Ελλάδα τι σου λείπει ;
Τίποτα στ’ αλήθεια!
Έφυγα από την Θεσσαλονίκη στα 29 μου, έχοντας ζήσει ήδη εκεί μια αρκετά γεμάτη ζωή. Έχω αρκετή Ελλάδα μέσα μου ώστε η νοσταλγία να μη με αγγίζει, μάλλον!.
Παρ’ όλα αυτά, ο ήλιος, η θάλασσα, ο καφές με ένα φίλο μέσα στη μέρα, είναι μόνο κάποια από τα πράγματα που έπρεπε να θυσιάσω.
Με δυο λόγια, βρίσκω τη ζωή στην Ελλάδα πιο διασκεδαστική, αλλά τη ζωή στο Παρίσι πολύ πιο ενδιαφέρουσα.
Πρέπει βέβαια να πούμε ότι ήρθα στην Γαλλία το 2004, πολύ πριν από την κρίση, συνεπώς η ιδέα που έχω για τη ζωή στην Ελλάδα μπορεί να είναι μια λάθος εντύπωση που έχει να κάνει με κάτι το φαντασιακό για την Ελλάδα που κρατάω ρομαντικά στο μυαλό μου!
Θα ήθελες να απαντήσεις μερικές ερωτήσεις από το ερωτηματολόγιο του Προυστ ;
Οι αγαπημένοι σου συνθέτες ;
Εκτός από τους Μπαχ και Μπετόβεν, μου αρέσουν επίσης οι Ρώσοι συνθέτες του 20ου αιώνα, αλλά και κάποιοι συνθέτες μουσικής για ταινίες , σαν τον Μπέρναρντ Χέρμαν, τον Νίνο Ρότα και Τζον Γουίλιαμς.
Η σύγχρονη μουσική δεν με αφορά πραγματικά και η συνθετική και ερευνητική μου δουλειά κινείται γύρω από την «έκφραση της κίνησης» στην μουσική, έναν τομέα που έχει κυρίως αναπτυχθεί στην μουσική του σινεμά και του θεάτρου.
Αλλά αυτό που σιχαίνεσαι περισσότερο απ ' όλα ;
Η βλακεία και η ανεντιμότητα. Εννοώ βέβαια την ανεντιμότητα απέναντι στον εαυτό μας, δεν έχω τίποτα εναντίον του ψέματος στην κοινωνική ζωή.
Η διάθεση σου αυτήν την περίοδο;
Υποψιασμένος, ανήσυχος και αισιόδοξος !
Μετάφραση Anne-Marie Brédy και Στέφανος Πούλιος 24/11/2016
Περισσότερες πληροφορίες http://www.yiannisplastiras.com/
(Φωτογραφία: http://www.info-grece.com/evenement/chorale-harmonie-parcours-musical)