Les députés s’attaquent aux mannequins trop maigres
Les mannequins trop maigres seront-ils bientôt interdits de podiums et bannis des magazines ? C’est ce que souhaite le rapporteur (PS, Isère) du projet de loi sur la santé, Olivier Véran, qui a déposé deux amendements destinés à combattre la course à la minceur extrême chez les jeunes filles en particulier. La ministre de la santé, Marisol Touraine, a d’ores et déjà annoncé son soutien à cette initiative. Les amendements ont donc de bonnes chances d’être adoptés lors du débat en commission des affaires sociales, qui a lieu du mardi 17 au jeudi 19 mars. La ministre ne s’est cependant pas prononcée sur le détail des dispositions, qui sont donc susceptibles d’évoluer.
« Il faut donner un coup d’arrêt à l’idée que pour être belle une femme doit quasiment disparaître », explique M. Véran. Première proposition : interdire aux agences de mannequinat de recourir à des jeunes femmes dont l’indice de masse corporelle (IMC) est inférieur à 18 (par exemple 55 kg pour 1,75 m), ce qui signale un état de dénutrition.
« L’Espagne ou l’Italie, qui ont un rôle important dans la mode, l’ont fait », précise M. Véran. La sanction pourrait aller jusqu’à six mois de prison et 75 000 euros d’amende. Mais qui empêchera les candidates de se faire établir des certificats médicaux de complaisance ? « Comme toute loi, celle-ci pourrait être contournée, cela ne doit pas empêcher de légiférer », répond le député, lui-même médecin.
Des gages de bonne volonté
Les magazines féminins sont régulièrement accusés de donner une image irréaliste des corps féminins en choisissant des mannequins très maigres. Certains donnent des gages de bonne volonté, en consacrant quelques numéros sporadiques à la mode « spécial rondes ». Mais un rapide feuilletage de quelques titres sur papier glacé permet de mesurer une domination persistante des mannequins filiformes. Ceci alors que l’IMC moyen des Françaises est de 23 et les tailles commerciales les plus fréquentes le 40 et le 42. Mais elles sont nombreuses à se juger en surpoids : l’IMC « idéal » pour les femmes est estimé à 19,5 selon une étude de l’Institut national d’études démographiques publiée en 2009.
De plus, les magazines féminins suscitent et entretiennent ce désir de minceur en amaigrissant leurs mannequins grâce aux logiciels de retouches photographiques. La délégation aux droits des femmes de l’Assemblée nationale, qui a inspiré les amendements de M. Véran, souhaitait également que ce point soit traité par la loi, soit en imposant la mention « silhouette retouchée » sur les photos, soit en punissant ces retouches d’amendes. « On voit trop de jeunes filles qui s’affament pour ressembler à des images qui ne sont que des images, pas des femmes réelles, justifie la députée (PS) de l’Essonne Maud Olivier. C’est une atteinte au psychisme. » M. Véran n’a cependant pas repris cette idée. L’amendement sera néanmoins présenté par la députée.
Deuxième proposition du rapporteur : créer un délit « d’apologie de l’anorexie », qui vise notamment les sites Internet, forums, ou blogs « pro ana » (raccourci de pro anorexia) faisant la promotion de l’extrême maigreur et donnant des conseils pour y parvenir. Mme Olivier cite l’exemple du « thigh gap » (espace entre les cuisses), un critère de beauté populaire qui ne peut être atteint qu’en s’amaigrissant fortement. « Il faut arrêter cette promotion de normes qui ne sont pas des normes de santé », affirme la députée.
Faut-il pour cela interdire de nouveaux sites, au mépris des libertés sur Internet ? « J’entends cette objection, répond M. Véran. Mais 30 000 à 40 000 personnes souffrent d’anorexie en France, en majorité des adolescentes. L’enjeu est important et je suis prêt à défendre ma position. »
Gaёlle Dupont, 16/3/2015
27/5/2015
Οι βουλευτές στρέφονται εναντίον των υπερβολικά αδύνατων μοντέλων
Σε λίγο καιρό τα πολύ αδύνατα μοντέλα θα απαγορευτούν στις πασαρέλες και θα αποκλειστούν από τα περιοδικά; Αυτό επιθυμεί ο εισηγητής του νομοσχεδίου για την υγεία, Olivier Véran (βουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος της περιοχής Isère), ο οποίος κατέθεσε δυο τροπολογίες για την καταπολέμηση της μανίας με το υπερβολικό αδυνάτισμα, ειδικά στις νέες κοπέλες. Η υπουργός Υγείας Marisοl Touraine έχει εκφράσει ήδη την υποστήριξή της σε αυτήν την πρωτοβουλία. Οι τροπολογίες έχουν λοιπόν αρκετές πιθανότητες να υιοθετηθούν κατά τη διάρκεια της δημόσιας συζήτησης της επιτροπής κοινωνικών υποθέσεων, η οποία θα λάβει χώρα από την Τρίτη 17 έως την Πέμπτη 19 Μαρτίου. Η υπουργός, ωστόσο, δεν θέλησε να ανακοινώσει τις λεπτομέρειες των διατάξεων, οι οποίες ενδέχεται να τροποποιηθούν.
«Πρέπει να δοθεί ένα τέλος στη νοοτροπία ότι για να είναι όμορφη μια γυναίκα, πρέπει σχεδόν να εξαϋλωθεί» εξηγεί ο κύριος Véran. Πρώτη πρόταση: να απαγορευθεί στα πρακτορεία μοντέλων να χρησιμοποιούν νέες κοπέλες με δείκτη μάζας σώματος κάτω από 18 (για παράδειγμα 55 κιλά για ύψος 1,75), το οποίο είναι δείγμα υποσιτισμού.
«Η Ισπανία ή η Ιταλία, οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο στον χώρο της μόδας, το εφαρμόζουν ήδη» διευκρινίζει ο κύριος Véran. Οι κυρώσεις θα μπορούσαν να φτάνουν μέχρι 6 μήνες φυλάκισης και 75.000 ευρώ πρόστιμο. Ποιος όμως θα εμποδίζει τις υποψήφιες να προμηθεύονται πλαστά ιατρικά πιστοποιητικά υγείας; «Όπως κάθε νόμος έτσι και αυτός θα μπορούσε να καταπατηθεί, αλλά αυτό δεν πρέπει να αποτελεί εμπόδιο στη νομοθέτησή του» απαντά ο βουλευτής, γιατρός ο ίδιος.
Δείγματα καλής θέλησης
Τα γυναικεία περιοδικά κατηγορούνται συστηματικά ότι δίνουν μια εξωπραγματική εικόνα του γυναικείου σώματος επιλέγοντας πολύ αδύνατα μοντέλα. Ορισμένα δε από αυτά δίνουν δείγματα καλής θέλησης αφιερώνοντας σποραδικά κάποια τεύχη στη μόδα «για παχουλές». Ξεφυλλίζοντας γρήγορα όμως μερικούς τίτλους σε ιλουστρασιόν χαρτί διαπιστώνουμε μια διαρκή επικράτηση των κοκαλιάρικων μοντέλων, τη στιγμή που ο μέσος όρος του δείκτη μάζας σώματος των Γαλλίδων είναι 23 και τα πιο συνηθισμένα μεγέθη της αγοράς είναι το 40 και το 42. Και όμως είναι πολλές αυτές που θεωρούν πως είναι υπέρβαρες. Ο «ιδανικός» δείκτης μάζας σώματος για τις γυναίκες εκτιμάται στο 19,5, σύμφωνα με μια έρευνα του Γαλλικού Εθνικού Ινστιτούτου δημογραφικών μελετών, που δημοσιεύτηκε το 2009.
Επιπλέον, τα γυναικεία περιοδικά υποκινούν και συντηρούν αυτή την επιθυμία για αδύνατο σώμα, λεπταίνοντας τα μοντέλα τους με τη βοήθεια του λογισμικού επεξεργασίας φωτογραφιών. Η επιτροπή του Γαλλικού Κοινοβουλίου για τα δικαιώματα των γυναικών, η οποία ενέπνευσε τις τροπολογίες του κυρίου Véran, ήλπιζε μάλιστα ότι αυτό το σημείο θα ρυθμιζόταν από τον νόμο είτε με την υποχρέωση αναγραφής της ένδειξης «σιλουέτα κατόπιν επεξεργασίας» στις φωτογραφίες, είτε με την επιβολή προστίμου σ’ αυτού του είδους την επεξεργασία. «Βλέπουμε πάρα πολλές νέες γυναίκες να λιμοκτονούν προκειμένου να μοιάσουν σε εικόνες, που δεν είναι παρά μόνο εικόνες και όχι πραγματικές γυναίκες, εξηγεί η βουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος της περιοχής Essone, Maud Olivier. Αυτό είναι τραυματικό για τον ψυχικό τους κόσμο». Ο κύριος Véran, όμως δεν υιοθέτησε αυτήν την ιδέα. Η συγκεκριμένη τροπολογία, πάντως, θα προταθεί από τη βουλευτή.
Δεύτερη πρόταση του εισηγητή: να θεσμοθετηθεί ως αδίκημα η «προώθηση της ανορεξίας», κάτι το οποίο στοχεύει κυρίως τις ιστοσελίδες, τα φόρουμ, τα ιστολόγια «pro ana» (συντομογραφία του pro anorexia), δηλαδή υπέρ της ανορεξίας, που προωθούν το υπερβολικό αδυνάτισμα και δίνουν σχετικές συμβουλές. Η κυρία Olivier παραθέτει το παράδειγμα του «thigh gap» (κενό ανάμεσα στους μηρούς), ένα δημοφιλές κριτήριο ομορφιάς το οποίο επιτυγχάνεται μόνο με υπερβολικό αδυνάτισμα. «Πρέπει να σταματήσει η προβολή τέτοιων προτύπων που δεν είναι υγιή πρότυπα», υποστηρίζει η βουλευτής.
Πρέπει, άραγε γι’ αυτό να απαγορεύσουμε τη δημιουργία νέων ιστοτόπων, παραβιάζοντας έτσι τις ελευθερίες στο διαδίκτυο; «Κατανοώ αυτό το αντεπιχείρημα» απαντά ο κύριος Véran. Όμως 30.000 με 40.000 άτομα στη Γαλλία πάσχουν από ανορεξία, στην πλειοψηφία τους έφηβες κοπέλες. Το διακύβευμα είναι σημαντικό και είμαι έτοιμος να υπερασπιστώ τη θέση μου.»
Gaёlle Dupont
Πηγή: Le Monde.fr, 16/3/2015
Μετάφραση: Δέσποινα Πίπιδα, Αθηνά Σκεπασιανού, Άλκηστις Καλαντζή (Φοιτήτριες του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ, στο πλαίσιο του μαθήματος «Εισαγωγή στη μεταφραστική πράξη» 2014-2015)
27/5/2015