Nous sommes allés au théâtre et nous avons été conquis par
« Le jeu de l’amour et du hasard ».
Parmi les propositions les plus intéressantes en matière de théâtre, ces jours-ci à Athènes, il faut nommer « Le jeu de l’amour et du hasard » de Marivaux, monté par une jeune troupe pleine de fraîcheur.
Pour une heure et un peu plus, l’une des pièces les plus connues et les plus aimées de l’écrivain français est l’occasion d’oublier les problèmes et les difficultés qui nous entourent et de se souvenir de la beauté de l’amour. Dans une belle traduction de Notis Paraskevopoulos l’œuvre touche le public moderne sans rien perdre de son éclat premier. La mise en scène est inventive et dynamique sans excès et les acteurs jouent dans une très belle synergie.
On ne peut que recommander ce « jeu de l’amour et du hasard » aux amateurs de théâtre.
Nous avons rencontré le metteur en scène de la pièce, Notis Paraskevopoulos, pour parler avec lui de son travail.
A.B. : Je voudrais déjà te demander d’où vient le nom « Seven eleven » ?
N. P. : A cela, il n’est pas simple de répondre. Pour l’essentiel, en terminant l’école dramatique, nous avons décidé de former une troupe et de commencer à travailler comme nous l’entendions, à faire entendre une forme d’expression qui nous soit personnelle. La première pièce que nous avons montée est « La mort de Périclès » de Dimitris Koromilas à l’occasion d’un festival organisé par Georges Armenis, directeur de l’école de théâtre que nous venions de terminer. Pour cette occasion, nous avons pensé qu’il nous fallait trouver un nom pour notre troupe. Il y a eu toute une discussion et beaucoup de noms très drôles ont été proposés et dans toutes ces idées, à un certain moment, « Seven eleven » a surgi, il nous a semblé que ça sonnait bien, les chiffres nous plaisaient et nous sommes tombés d’accord dessus.
A.B. : Tu peux nous parler un peu de ta troupe ?
N.P. : Nous avons terminé l’école en 2012 et à l’occasion du festival, nous avons monté une troupe. Au début, nous étions 7, parmi ces 7, aujourd’hui, moi et Konstantina Maltezou qui joue Sylvia dans la pièce et qui dirige la troupe avec moi et Eleni Yiannaki qui joue Lisette. Nous avons travaillé avec d’autres compagnies mais cette année, nous nous sommes recentrés sur notre propre compagnie, « Seven eleven » et nous avions besoin d’un homme pour jouer Dorante. J’ai proposé Théodore Toubanos, avec qui nous avions travaillé dans le passé et nous avons décidé de l’intégrer dans l’effectif de la troupe et de monter cette pièce.
A.B. : Pourquoi avez-vous choisi cette pièce ?
N.P. : J’ai toujours voulu monter le répertoire classique, je l’adore. Il a ses difficultés propres mais j’aime l’idée de présenter les pièces classiques avec un regard neuf, moderne, minimaliste pour que les gens puissent réentendre et voir ces textes superbes.
A.B. : La traduction est de toi ?
N.P. : Oui, la traduction est de moi. J’avais lu « L’île des esclaves » de Marivaux quand Konstantina m’a proposé ce texte (« Le jeu de l’amour et du hasard ») .Ça m’a enthousiasmé et je voulais à toute force la monter, avec la troupe adaptée, dans un théâtre, pour que les gens viennent et puissent s’en délecter. J’ai lu toutes les traductions du texte et j’ai décidé de faire ma propre traduction car je voulais présenter un texte fluide, avec du rythme, moderne. Je me suis appuyé sur deux nouvelles créations en Angleterre, parce que je pense que l’humour britannique est un peu plus proche de nous. Les Français sont un peu plus bavards, plus distants, plus hautains dans leur romantisme. Moi, je pensais qu’il fallait aller plus près du tempérament méditerranéen, et, sans verser dans la bouffonnerie, en faire plus franchement une comédie.
Ça a été un processus très difficile et long.
A.B. : Il se trouve que j’ai vu ta pièce deux fois, une fois pour la première et une autre fois encore, et il m’a semblé qu’il y avait des différences.
N.P. : Chaque représentation est différente, ce qui est important est que tu puisse t’évoluer. Il ne faut pas oublier que nous sommes une jeune troupe sans expérience propre et au début, jusqu’à ce que nous ayons trouvé nos marques sur scène, on a sûrement manqué des choses. Au fil des représentations nous avons commencé à trouver entre nous un synchronisme et le public le perçoit également. C’est là, je crois, les différences que tu as senties.
A.B. : Au fait, pourquoi n’y a-t-il presque pas de musique au cours de la représentation ?
N.P. : Je crois que la magie de l’art de l’acteur est de pouvoir captiver les gens par sa seule présence, sans jeu d’éclairage et de musique. Et il y a une certaine musicalité dans ce texte, ainsi nous avons choisi une montée plus minimale.
A.B. : Dans une époque de crise, est-ce que ce n’était pas difficile de se lancer dans une telle entreprise ?
N.P. : Malheureusement, cette époque est difficile pour toutes les catégories professionnelles, le chômage a atteint des taux très élevés et je pense vraiment que le début aurait été difficile quel que soit le métier. Nous, nous croyons que le théâtre offre un vrai divertissement à chaque période. C’était une des raisons décisives pour lesquelles nous avons voulu monter une pièce du répertoire classique.
A.B. : En tant qu’artiste, par qui as-tu été influencé ?
N.P. : Quand j’étais petit, j’aimais beaucoup le cinéma, ce qui m’a assez influencé. En ce qui concerne le théâtre, je n’ai pas d’admiration particulière pour un acteur précis mais plutôt pour des metteurs en scène parce que ce qui m’intéresse surtout, c’est la mise en scène. Le metteur en scène qui m’a aidé le plus est le professeur que j’avais quand j’étais en première année, Iannis Iordanidis. C’est un metteur en scène reconnu qui a, à son actif, une œuvre théâtrale importante. Je lui dois un grand merci. Je voudrais aussi parler de la comédienne Lydia Fotopoulou, qui était ma professeure en troisième année et qui m’a aidé voir le théâtre d’une façon tout à fait différente.
A.B. Pour conclure…
N.P. : Pour conclure, je voudrais dire que j’ai de la chance parce que notre troupe fonctionne vraiment bien. Konstantina Maltezou qui joue Sylvia, Elina Yannaki qui joue Marios et Lisette et Théodore Toubanos qui joue Dorante, tous, nous nous aidons et nous nous stimulons. Nous avons la chance d’avoir un très bon photographe, Georges Xarisis et un graphiste également remarquable, Nikos Gazetas, avec lesquels nous sommes sur la même longueur d’onde et qui ont beaucoup contribué à ce que notre image, dans le public, reflète bien ce que nous voulons être. Et je voudrais aussi parler du peintre, Eloizos Themistokleous, qui a peint le tableau pour la représentation dont le travail est remarquable. Ils ont tous contribué à ce que notre image soit l'exact reflet de ce que nous sommes.
A.B. : Je te remercie beaucoup !
N. P. : Je te remercie également !
Propos recueillis par Katerina Siani 25/3/2014
Traduite par Joëlle Cantin
Πήγαμε θέατρο και μας κατέκτησε «Το Παιχνίδι του Έρωτα και της Τύχης»
«Το Παιχνίδι του Έρωτα και της Τύχης» του Μαριβώ ανεβασμένο από μία νέα και φρέσκια ομάδα είναι από τις καλύτερες προτάσεις για θέατρο αυτές τις μέρες στην Αθήνα. Ένα από τα πιο γνωστά και αγαπημένα έργα του Γάλλου συγγραφέα, μας δίνει την ευκαιρία για μία ώρα και κάτι να ξεχάσουμε τα προβλήματα και τις δυσκολίες που μας περιβάλλουν και να θυμηθούμε την ομορφιά του έρωτα. Μέσα από την πολύ ωραία μετάφραση του Νότη Παρασκευόπουλου το έργο αγγίζει το μοντέρνο κοινό χωρίς να χάνει κάτι από την αρχική του αίγλη. Η σκηνοθεσία είναι ευρηματική και δυναμική χωρίς υπερβολές και οι ηθοποιοί δένουν πολύ ωραία μεταξύ τους. Είναι μία καλή επιλογή για εσάς που αγαπάτε το θέατρο.
Ο σκηνοθέτης της παράστασης, Νότης Παρασκευόπουλος, μίλησε μαζί μας για τη δουλειά τους.
Α.Β. : Αρχικά θα ήθελα να σε ρωτήσω πως προέκυψε η ονομασία seveneleven για την ομάδα σας.
Ν.Π. : Αυτό δεν είναι πολύ εύκολο ν’ απαντηθεί. Ουσιαστικά, τελειώνοντας από τη δραματική σχολή αποφασίσαμε να φτιάξουμε μία ομάδα για ν’ αρχίσουμε να κάνουμε δικές μας δουλειές και να εκφραστούμε με το δικό μας τρόπο. Το πρώτο έργο που ανεβάσαμε ήταν «Ο θάνατος του Περικλέους» του Δημητρίου Κορομηλά με την αφορμή ενός φεστιβάλ για νέους ηθοποιούς που είχε οργανώσει ο Γιώργος Αρμένης, τη σχολή του οποίου τελειώσαμε. Με αυτήν την αφορμή σκεφτήκαμε ότι θα έπρεπε να βρούμε κι ένα όνομα για την ομάδα μας. Προέκυψε μία ολόκληρη συζήτηση όπου ακούστηκαν πολλά αστεία ονόματα και μέσα απ’ όλες τις ιδέες, κάποια στιγμή, πρόεκυψε το seveneleven. Μας φάνηκε εύηχο, μας αρέσουν και οι αριθμοί και καταλήξαμε σ’ αυτό.
Α.Β. : Θα μας πεις λίγα λόγια για την ομάδα σας;
Ν.Π. : Τελειώσαμε το 2012 και με την αφορμή του φεστιβάλ φτιάξαμε μία ομάδα. Αρχικά ήμασταν επτά παιδιά. Από τα σημερινά μέλη, εγώ και η Κωνσταντίνα Μαλτέζου που υποδύεται τη Σύλβια στο έργο, με την οποία έχουμε μαζί την ομάδα, και η Ελίνα Γιαννάκη που υποδύεται τη Λιζέτ. Έχουμε συνεργαστεί και με άλλες ομάδες αλλά φέτος συγκεντρωθήκαμε ως seveneleven και χρειαζόμασταν έναν άντρα ηθοποιό για να παίξει τον Δοράντη. Πρότεινα τον Θοδωρή Τούμπανο, με τον οποίο είχα συνεργαστεί στο παρελθόν, και αποφασίσαμε να τον εντάξουμε στο δυναμικό της ομάδας για να ανεβάσουμε το συγκεκριμένο έργο.
Α.Β. : Γιατί επιλέξατε αυτό το έργο;
Ν.Π. : Πάντα ήθελα να ανεβάσω κλασσικό ρεπερτόριο αν και γνωρίζω τις ιδιαιτερότητές του. Μου αρέσει η ιδέα να ξαναπαρουσιάσω τα κλασσικά έργα με μία φρέσκια, σύγχρονη ματιά και με τα λιγότερα δυνατά μέσα, έτσι ώστε ο κόσμος να έρθει σ’ επαφή μ’ αυτά τα υπέροχα έργα.
Α.Β. : Η μετάφραση είναι δική σου;
Ν.Π. : Ναι, η μετάφραση είναι δική μου. Μόλις είχα διαβάσει «Το Νησί των Σκλάβων» του Μαριβώ, όταν η Κωνσταντίνα Μαλτέζου μου πρότεινε να διαβάσω «Το Παιχνίδι του Έρωτα και της Τύχης» του ίδιου συγγραφέα. Ενθουσιάστηκα και ήθελα με κάποιο τρόπο να το ανεβάσω στο θέατρο, με το κατάλληλο δυναμικό, και να έρθει ο κόσμος να το απολαύσει. Αρχικά, διάβασα όλες τις υπάρχουσες μεταφράσεις του κειμένου και αποφάσισα να κάνω τη δική μου γιατί ήθελα να παρουσιάσω ένα κείμενο με ροή και ρυθμό, έτσι όπως εγώ το είχα φανταστεί. Συμβουλεύτηκα και δύο ανεβάσματα που είχαν γίνει στην Αγγλία, γιατί θεωρώ πως το βρετανικό χιούμορ είναι λίγο πιο κοντά σε μας. Οι Γάλλοι είναι λίγο πιο φλύαροι, λίγο πιο απόμακροι, τολμώ να πω υπερφίαλοι στο ρομαντισμό τους. Εγώ πίστευα πως έπρεπε να έρθουμε πιο κοντά στο μεσογειακό ταμπεραμέντο και χωρίς να χρησιμοποιήσουμε χονδροειδή αστεία να φέρουμε την γαλλική κομεντί πιο κοντά στην δική μας κουλτούρα. Ήταν μια πολύ δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία.
Α.Β. : Έτυχε να δω το έργο σας δύο φορές, μία εξ’ αυτών στην πρεμιέρα, και μου φάνηκε ότι υπήρχαν διαφορές.
Ν.Π. : Κάθε παράσταση είναι διαφορετική. Αυτό που έχει σημασία είναι να εξελίσσεσαι μέσα από τη δουλειά σου. Μην ξεχνάς βέβαια πως είμαστε μία νέα ομάδα χωρίς ιδιαίτερη πείρα και αρχικά μέχρι να βρούμε τα πατήματά μας πάνω στη σκηνή σίγουρα χάθηκαν κάποια πράγματα. Στην πορεία όμως των παραστάσεων αρχίσαμε να βρίσκουμε το συγχρονισμό μας. Εκεί νομίζω, βρίσκεται και η διαφορά που εντόπισες.
Α.Β. : Αλήθεια, γιατί δεν υπήρχε σχεδόν καθόλου μουσική στην παράσταση;
Ν.Π. : Θεωρώ ότι η μαγεία της υποκριτικής τέχνης βρίσκεται στο να μπορείς να κρατήσεις τον κόσμο μόνο με την παρουσία σου, χωρίς ιδιαίτερους φωτισμούς και μουσικές. Άλλωστε, το συγκεκριμένο κείμενο έχει μια μουσικότητα από μόνο του. Έτσι, επιλέξαμε το ανέβασμα να είναι ιδιαίτερα λιτό.
Α.Β. : Σε εποχή κρίσης, δεν ήταν δύσκολο να κάνετε ένα τέτοιο βήμα;
Ν.Π. : Δυστυχώς αυτή η εποχή είναι δύσκολη για όλους τους επαγγελματικούς κλάδους. Η ανεργία έχει αγγίξει πολύ υψηλά ποσοστά και πραγματικά πιστεύω πως το ίδιο δύσκολο θα ήταν ένα ξεκίνημα σε οποιοδήποτε επάγγελμα. Εμείς πιστεύουμε πως το θέατρο έχει την μοναδική ικανότητα, σε κάθε περίοδο, να ψυχαγωγεί ουσιαστικά. Αυτός ήταν ένας σημαντικός λόγος που επιλέξαμε να ανεβάσουμε μια κλασική κωμωδία.
Α.Β. : Από ποιους έχεις επηρεαστεί ως καλλιτέχνης;
Ν.Π. : Παρακολουθούσα από μικρός πάρα πολύ κινηματογράφο οπότε έχω αρκετές επιρροές από εκεί. Όσον αφορά στο θέατρο δε θαυμάζω κάποιον συγκεκριμένο ηθοποιό όσο σκηνοθέτες, γιατί μ’ ενδιαφέρει πολύ ν’ ασχοληθώ με την σκηνοθεσία. Ο άνθρωπος που πλάι του έχω μάθει πάρα πολλά είναι ο καθηγητής που είχα στο πρώτο έτος, ο Γιάννης Ιορδανίδης, ένας καταξιωμένος σκηνοθέτης με μεγάλη πορεία στο ελληνικό θέατρο. Του οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ. Θα ήθελα να μιλήσω και για την ηθοποιό Λυδία Φωτοπούλου, που ήταν καθηγήτριά μου στο τρίτο έτος και με έκανε να δω την υποκριτική τέχνη από μία τελείως νέα, για μένα, οπτική.
Α.Β. : Λοιπόν, κλείνοντας…
Ν.Π. : Κλείνοντας, θα ήθελα να πω πως αισθάνομαι τυχερός γιατί η ομάδα μας λειτουργεί πολύ καλά. Η Κωνσταντίνα Μαλτέζου που υποδύεται τη Σύλβια, η Ελίνα Γιαννάκη που υποδύεται τον Μάριο και τη Λιζέτ και ο Θοδωρής Τούμπανος που υποδύεται τον Δοράντη, όλοι βοηθάμε και εμψυχώνουμε ο ένας τον άλλον. Έχουμε επίσης τη χαρά να συνεργαζόμαστε μ’ έναν εξαιρετικό φωτογράφο, τον Γιώργο Χαρίση κι έναν εξίσου εξαιρετικό γραφίστα, τον Νίκο Γαζετά, με τους οποίους έχουμε κοινή αισθητική. Στην συγκεκριμένη παράσταση είχαμε και την πολύτιμη βοήθεια του ζωγράφου Ελωίζου Θεμιστοκλέους ο οποίος και ζωγράφισε τον πίνακα της παράστασης. Όλοι τους έχουν συμβάλλει πολύ στο να προβληθεί όπως θα θέλαμε η εικόνα μας προς τα έξω.
Α.Β. : Σε ευχαριστώ πολύ!
Ν.Π. : Κι εγώ σ’ ευχαριστώ!
Σιάνη Κατερίνα 25/3/2014